Sự tái sinh từ cộng đồng sáng tạoTrong văn học Việt Nam, hình tượng người nghệ sĩ lưu vong, hay nhân vật bi hài như trong truyện ngắn của Nguyễn Huy Thiệp hay Nguyễn Minh Châu, cũng phản ánh sự mâu thuẫn tương tự: vừa muốn phục vụ lý tưởng, vừa không mu